Bawełna – włókno naturalne pochodzenia roślinnego

Posiada szerokie zastosowanie w  produkcji odzieży , bielizny , skarpet  . Wyroby z bawełny  polecane są osobą , które cierpią na alergię lub mają bardzo wrażliwą skórę, którą podrażniają włókna sztuczne.

Posiada małą elastyczność, więc w czystej postaci szybko się gniecie (na pociechę – łatwo się jednak prasuje;). Bardzo dobrze pochłania barwniki oraz bardzo dobrze się ją wybiela.

Poza tym – bawełna to temat rzeka. Przede wszystkim bawełna bawełnie nie równa. Najlepsza, to egipska, o najdłuższych włóknach, najdroższa ze stosowanych oraz pima.

Na ostateczny efekt materiału składa się całe mnóstwo procesów. Istotne jest oczyszczenie przędzy, czesanie (przędę dzielimy na zgrzebną (zgrzebloną) lub czesaną (czesankową), niektórzy wyróżniają też półczesaną (ale jak powiedział mi kiedyś dostawca, nie ma czegoś takiego jak „semi-virgin”:)), przędzenie, bielenie, barwienie, etc.
Przędza może mieć różną grubość i gładkość, najdroższe jest ta z długich, gładkich i cienkich włókien. I tu znowu, będąc laikiem, chwytamy bluzeczkę, majtki, skarpetki , cokolwiek i mówimy, że są kiepskie jakościowo, cienkie jak papier i zaraz się wytrze, a to nie prawda, najtrudniej uzyskać cieniutką, gładką przędzę, bo włókna lubią pękać. Niestety znowu trzeba rozróżnić dzianinę lub tkaninę o małej gęstości, z grubej nici-tanie i tę o dużej gęstości, z cienkiej nitki-drogie, a to nie każdy potrafi. Dalej istotne jest dzianie lub tkanie i zastosowane maszyny (cylindryczne lub płaskie dla dzianin, różnego typu krosna dla tkanin, w tym żakardowe), splot.
Od jakości i skrętu włókien, a także od jakości dziania lub tkania, a potem krojenia zależy ostateczny efekt wyrobu, jego wytrzymałość i odkształcalność i tendencja do skręcania.
Rodzaj maszyn ma ogromne znaczenie przy dodawaniu elastanu do dzianiny (zmienny czy stały podajnik nici, poznajemy po gładkości wzoru dzianiny).
Dodatkowo możemy włókna lub gotową dzianinę poddawać obróbce chemicznej, z czego najbardziej znana jest merceryzacja, czyli potraktowanie roztworem ługu sodowego, co sprawia, że bawełna nabiera połysku i gładkości, stanie się cieniutka i błyszcząca i uwaga, „sztucznawa” w dotyku! Merceryzować można przędzę lub produkt finalny, to kosztowny proces. Od kilku już lat nastała (i słusznie) moda na bawełnę organiczną, co ma znaczenie w przypadku alergików i dzieci i każdego z nas. Bawełna taka jest uprawiana bez pestycydów i nawozów sztucznych, co znacznie wpływa na cenę, bo duże są straty i trudniej znaleźć odpowiednie warunki do uprawy.
Właściwości cieplno/izolacyjne bawełny są najlepsze ze wszystkich włókien oprócz wełny.
Dobrze się farbuje i wybiela a tak w ogóle to wybielanie jest konieczne przed farbowaniem, naturalna bawełna ma kolor kawy z mlekiem (dużą porcją mleka), w przeciwieństwie na przykład do polyamidu, który jest przeźroczysty. Niestety bawełna łatwo żółknie, od światła, od użytkowania i o ile czystą bawełnę można wybielić, to tej w mieszankach już nie, nie wybielimy też włókien sztucznych. Ma doskonałe właściwości higroskopijne.
Z samej czystej bawełny można zrobić skarpety , ale zazwyczaj produkuje się z dodatkiem poliamidu lub elastanu , bo inaczej rozciągną się i nie będą trzymać kształtu.

Elastan  – włókno syntetyczne

Został wynaleziony w 1958 roku i od razu zrewolucjonizował rynek odzieżowy. Wprowadzenie tego włókna jako dodatku do materiałów zmniejszało znacznie wagę tychże, zwiększając jednocześnie ich trwałość oraz komfort i łatwość użytkowania. Elastan nigdy nie występuje samodzielnie, a zawsze jako miejszy lub większy dodatek w materiale. Włókno to cechuje bardzo duża rozciągliwość (do 500%!), rozprężność (wraca po rozciągnięciu zawsze na swoje miejsce, nie zatracając kształtu ubrania), jest odporne na pot, tłuszcz, detergenty i, co najważniejsze – w mieszankach z innymi włóknami (np. bawełna, jedwab) ma bardzo dobre właściwości. Elastan nie elektryzuje się i nie znajduje się w grupie alergenów.  

   Im większa zawartość elastanu, tym większa „uciągliwość” materiału, ale do pewnego stopnia, zbyt dużo elastanu, to materiał guma lub na przykład obciskające skarpety , rajstopy itp, więc przestaje się aż tak dobrze rozciągać. Do tego ogólny skład procentowy materiału, nie tylko elastan wpływa na jego rozciągliwość, po kolejne sposób dziania lub tkania.

Poliamid (Nylon ) – włókno syntetyczne

Pierwsze w historii  włókno syntetyczne. Ze względu na swoje właściwości – jest lekki, bardzo wytrzymały, odporny na gniecenie i bardzo  łatwo się pierze i szybko wysycha – chętnie używa się go do produkcji  bielizny, w tym plażowo-kąpielowej.  Stosowany w bieliźnie w postaci mikrówłókien (mikrofibra) . Bardzo przyjemny w dotyku.

Poliamid to jest nazwa ogólnie dostępna, natomiast nylon jest produkowany przez firmę DuPont. Włókna poliamidowe również się rozciągają, stąd nie tylko elastan jest „winny” rozciągliwym obwodom.
Również bardzo dobrze się barwi, stąd możliwość otrzymania żywych i nasyconych kolorów w produktach, a wybarwiony ma dużą odporność na blaknięcie. Można go trwale „pognieść” lub splisować. Jest bardzo odporny na bakterie i grzyby, stąd zastosowanie do odzieży sportowej, strojów kąpielowych i skarpet. Ma pewne właściwości higroskopijne, aczkolwiek gorsze od włókien naturalnych, a przede wszystkim bawełny. Sam w sobie niekoniecznie jest przyjemny w dotyku, pamiętacie nylonowe rajstopy, czy skarpety? Z poliamidu produkuje się również dywany, czy spadochrony i odzież ochronną. Ten na bieliznę jest jednak cieniutki. Poliamid może też być odpowiedzialny za mechacenie odzieży.
Ma najszersze zastosowanie w produkcji bielizny, skarpet, zazwyczaj z dodatkiem elastanu.
Mikrofibra z kolei to mikrowłókno poliamidowo-poliestrowe, zazwyczaj również z dodatkiem poliuretanu, o doskonałych właściwościach, cieniutki, miękkie, lekkie, itp

Poliester (PE) – włókno syntetyczne

Przetwarzany głównie na włókna mieszane. Stosuje się go do mieszanek z bawełną, wełną, wiskozą. Używany jest często do produkcji bielizny sportowej, w związku z tym, że jego wskaźnik chłonności wilgoci jest bardzo niski – szybko wysycha.

Poliester jest wytrzymały, elastyczny i nie odkształca się (odpowiednio i trafnie  dobrane dodatki innych włókien powodują, że bielizna sportowa niektórych marek spełnia swoje zadanie celująco). Bielizna i odzież sportowa „przy ciele” najlepiej sprawdza się przy użyciu poliamidu, a zwłaszcza mikrofibry, a także modalu i bawełny. Pomimo, że dodatek poliestru zwiększa wytrzymałość materiałów, te wyprodukowne z czystej bawełny są droższe i postrzegane jako lepsze jakościowo, choć uwaga, mogą nam się szybciej „zużyć”, czy odbarwić, ale komfort dla skóry jest większy. Dodatkowo trudniej jest wyprodukować dobrą bawełnę, niż TC (mieszankę bawełny i poliestru).